


Στις ατομικές και ομαδικές συνεδρίες ψυχοθεραπείας ακολουθείται κυρίως η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία συνδυασμένη με τεχνικές ενσυνειδητότητας όπου χρειάζεται.








Τι είναι;
Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που βοηθάει το άτομο να διαχειριστεί τις δυσκολίες του παροτρύνοντάς το να αλλάξει τις δυσλειτουργικές σκέψεις του και τη συμπεριφορά του. Πρόκειται για μια δομημένη, προσανατολισμένη στο στόχο θεραπεία και εστιασμένη στο παρόν. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία βασίστηκε στο γνωσιακό μοντέλο του Aaron Beck (δεκαετία 1960) και υποστηρίζει ότι οι σκέψεις ενός ατόμου επηρεάζουν τη συναισθηματική του κατάσταση και κατ’επέκταση και τη συμπεριφορά του. Στόχος, λοιπόν, της θεραπείας είναι να αναγνωρίσει το άτομο τις αρνητικές-δυσλειτουργικές του σκέψεις και να τις αντικαταστήσει με πιο ρεαλιστικές, να κατανοήσει τα μοτίβα της συμπεριφοράς του και να αναπτύξει περισσότερο λειτουργικές συμπεριφορές.
Πόσο αποτελεσματική είναι;
Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία είναι από τις πιο μελετημένες ψυχοθεραπείες αναδεικνύοντας σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής και στη λειτουργικότητα του θεραπευόμενου ατόμου, ακόμα και έπειτα από λίγες εβδομάδες θεραπείας. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά της έγκειται τόσο στην ενεργό συμμετοχή του θεραπευόμενου μέσα στη θεραπεία αλλά και στο διάστημα ανάμεσα από τις συνεδρίες, όσο και στην θεραπευτική σχέση που έχει αναπτυχθεί μεταξύ θεραπευτή-θεραπευόμενου.
Η βιβλιογραφία αναδεικνύει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας σε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων και διαταραχών όπως άγχος, κατάθλιψη, φοβίες, μετατραυματικό στρες, διατροφικές διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας, ιδεοψυχαναγκασμοί, διαχείριση θυμού.



Τι είναι;
Η ενσυνειδητότητα είναι μια γνωστική δεξιότητα που αναπτύσσεται μέσω εξάσκησης στην εστίαση στις σωματικές αισθήσεις, στις σκέψεις, στα συναισθήματα, στην παρούσα στιγμή, τη στιγμή δηλαδή που βιώνονται.
Ποικίλες έρευνες αναδεικνύουν την τάση του ατόμου να περιπλανιέται νοητά είτε αναβιώνοντας καταστάσεις του παρελθόντος είτε φαντάζοντας γεγονότα του μέλλοντος, με αποτέλεσμα να απουσιάζει από την εμπειρία του παρόντος. Σε μια αντίστοιχη περίπτωση κάποιος άλλος θα αναρωτιόταν για το άτομο αυτό “Πού ταξιδεύει ο νους σου;”. Σκεφτείτε, επίσης, πόσες φορές έχετε φτάσει στον προορισμό σας αλλά δυσκολεύεστε να ανακαλέσετε λεπτομέρεις από τη διαδρομή σας; Πόσο συχνά έχετε ολοκληρώσει το γεύμα σας χωρίς να το έχετε απολαύσει; Αυτά αποτελούν μερικά παραδείγματα απουσίας ενσυνειδητότητας – επίγνωσης.
O Jon Kabat-Zinn, δημιουργός του προγράμματος Mindfulness-Based Stress Reduction για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου, ορίζει την ενσυνειδητότητα ως «την με πρόθεση παρατήρηση της εμπειρίας μας στο παρόν, χωρίς κριτική», θέλοντας να αναδείξει την τάση του ατόμου να λειτουργεί στον αυτόματο, αγνοώντας συχνά το περιβάλλον γύρω του. Η ουσία, λοιπόν, της ενσυνειδητότητας συνοψίζεται στις φράσεις «εστίαση της προσοχής», «σκόπιμα και συνειδητά», «στο παρόν», «χωρίς κριτική».
Πόσο αποτελεσματική είναι;
Πλήθος μελετών αναδεικνύουν τη συμβολή των τεχνικών mindfulness στην αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης, στην μείωση του πόνου, ακόμα και στην βελτίωση της ποιότητας του ύπνου. Σκοπός της ενσυνειδητότητας συνολικά είναι η μείωση του άγχους, η βελτίωση της συγκέντρωσης, η ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης και της ψυχικής ευεξίας.
